|
|
|
OVER DE WEBSITE |
|
Hoe het begon
In de jaren 70 van de vorige eeuw volgde ik een cursus Bronsgieten bij de KEO-Werkwinkel
in Wageningen. Onder begeleiding van de docent Ben Joosten heb ik een zestal kleine
bronzen beeldjes gegoten. Dat was een boeiende ervaring, die in mijn herinnering
bleef hangen.
Tot
oktober 2016 is de belangstelling voor bronsgieten sluimerend aanwezig geweest. Die
belangstelling werd uit de slaap gewekt door een bezoek aan het Museum Klok&Peel
in Asten, in Noord-Brabant.
In het museum wordt tentoongesteld, dat brons niet alleen sterk is, maar ook klank
heeft. Eeuwen lang hebben kleine en grote bellen, klokjes en klokken met hun klank
aandacht gevraagd. De klank van klokkenbrons kan heel ver dragen en wordt gebruikt
als oproep voor gelovigen, als waarschuwing voor storm en overstromingen.
Op schepen werd de bel geluid tijdens mist. De brandweer gebruikte de bel om doorgang
te krijgen naar een brand. De postbode trok aan het touwtje van de bel bij de voordeur
om aandacht te vragen voor de post, die hij bracht. De bellen van geiten, koeien,
paarden en olifanten vragen aandacht voor de aanwezigheid van de dieren. Monniken
en priesters gebruikten de bel voor hun rituelen.
De klank van brons was wijd verbreid en Museum Klok&Peel heeft voorbeelden van
bellen en klokken in talloze maten en vormen en uit alle windstreken tentoongesteld.
Klokjes
Museum Klok&Peel
Vooral de kleine bellen en klokken trokken mijn aandacht en maakten de belangstelling
voor de klank van brons in mij wakker.
Ik wilde een bronzen klokkentoren maken met kleine bellen en klokken in allerlei
vormen. Niet alleen het traditionele klokmodel, maar ook andere vormen, met een bronzen
klank.
De Klank van Klokkenbrons wordt niet alleen geluid door klokken maar klinkt ook als
de bekkens worden geslagen door de drummer en als de triangel, de gong, de metallofoon,
klankstaafjes, klankbuisjes of klankplaten worden gebruikt.
Ik
wilde mijn idee ophangen aan een bronzen Klokkentoren.
In december 2016 ben ik op zoek gegaan naar een cursus Bronsgieten in Den Haag. In
januari 2017 begon ik in het Atelier van Hetty Looman met mijn Klokkentoren project.
Na het gieten van de onderdelen van de klokkentoren bleek de bronsgieter Volkers
in Geldermalsen bereidt de klokjes te gieten met klokkenbrons. Klokkenbrons heeft
een veel mooiere klank dan gewoon brons.
Daarna heb ik mijn project: "De Klank van Klokkenbrons" genoemd.
Chris Sonnemans |
|
De Klank van Klokkenbrons is ook
een ode aan de Spaanse clown Charlie Rivel.
In
1972 zag ik in Basel een voorstelling van Charlie Rivel, die in mijn herinnering
bleef hangen. Tijdens een cursus boetseren in de KEO-Werkwinkel in Wageningen maakte
ik in 1974 een afbeelding van Charlie Rivel in klei. Het werd een beeldje, zoals
hij volgens mijn herinnering uitzag.
Bij mijn project staat een klokkentoren centraal en ik wilde een toeschouwer laten
zeggen, dat de klokkentoren en de klak van de klokjes "mooi" zijn. De uitspraak
"Akrobat Schö-ö-ön" van Charlie Rivel maakte hem beroemd.
Als onderdeel van het bronsprojecy wilde ik Charlie Rivel en zijn uitspraak "Schö-ö-ön"
in beeld brengen.
|
 |
Van links naar rechts: Charlie Rivel in was, met klokkenbrons
gegoten en geschuurd. |
|
 |
Schö-ö-ön in was en gewoon brons gegoten. |
|

|
|
Charlie Rivel
Josep Andreu i Lasserre (23 april 1896 - 26 juli 1983), beter bekend als Charlie
Rivel, was een internationaal bekende Spaanse circusclown. Hij werd geboren in Cubelles
(Barcelona, Spanje). Zijn ouders Pere Andreu Pausas (Spaans) en Marie-Louise Lasarre
(Frans) waren ook circusartiesten.
Hij debuteerde op de leeftijd van drie en vormde de groep Los Rivels met zijn broers
Polo Rivel en René Rivel. Hij nam zijn artistieke voornaam van Charlie Chaplin
die hij het eerst ontmoette in 1910. Elk respecteerde de ander. De legende wil dat
Chaplin hem later vroeg: "Ben jij het die mij imiteert of ik die jou imiteert?"
In Berlijn speelde hij in een film geregisseerd door Wolfgang Staudte, Akrobat Schö-ö-ön
(de betwiste tekst van Charlie in de ingang van de Little Bridge). De film werd in
1943 uitgebracht en het onthulde Charlie als een echt schermtalent. In latere jaren
zou een telegram dat Charlie in 1942 voor zijn verjaardag naar Hitler had gestuurd,
het onderwerp zijn van wilde speculaties. Zoals veel reizende artiesten die weinig
bekend waren met de internationale politiek, was Charlie gevaarlijk naïef geweest.
Na de overwinning van de geallieerden moest Charlie uit Duitsland sloop. Hij vond
zijn toevlucht in Scandinavië voordat hij terugkeerde naar zijn huis in de buurt
van Parijs. Geschuwd door agenten en directeuren in de naoorlogse jaren, viel hij
in een langdurige periode van depressie. "Wie kan nu lachen," schreef hij,
"na zoveel tragedie?" Hij zou pas in 1952 terugkeren naar de ring.
Later
ontdekte hij zijn definitieve routine, met een stoel, een gitaar en een lang rood
hemd.
In 1972 verscheen hij in de film "I Clowns" van Federico Fellini.
In december 1974 was hij de eerste ontvanger van de "Gouden Clown"-prijs
op het 1e Internationaal Circusfestival van Monte Carlo. Hij was achtenzeventig jaar
oud.
De Charlie Rivel-zaal in Cubelles is een museum dat aan hem is gewijd,
Er is ook een park gewijd aan hem in Vigo in de provincie Pontevedra, Spanje.
Bronnen:
https://en.wikipedia.org/wiki/Charlie_Rivel
http://www.circopedia.org/Charlie_Rivel |
|
|
De Klank van Klokkenbrons is ook
een ode aan de bronsgieter/kunstenaar Ben Joosten (1931-2013) |
|
Ben Joosten, bronsgieter, beeldhouwer,
schilder, graficus Ben Joosten begon zijn leven in de kunst als bronsgieter. Hij
was van 1957 tot 1971 medefirmant van Bronsgieterij A Cire Perdue Fa. M.N.R. Joosten
was destijds een van de grote bronsgieterijen, waar een belangrijk deel van de Nederlandse
beeldhouwkunst uit de jaren zestig gestalte kreeg, o.a. Lotti van der Gaag, Pieter
Slegers, Wessel Couzijn, Ian Pieters, Mari Andriessen, Charlotte van Pallandt, Carel
Kneulman, Eric Claus, Pearl Perlmutter, Frank Letterie en Gooitzen de Jong, maar
ook werk van buitenlanders als Henri Etienne-Martin, Vic Gentils en Roel d'Haese.
Ben Joosten ontwikkeld zich later tot een eigenzinnig grafisch kunstenaar, die de
aloude boekdruktechniek hernieuwd wist toe te passen.
Werkzaam in:
Velp (Rheden) 1952 - 1957
De familie Joosten komt naast Bronsgieterij A Cire Perdue van Dick Grosman te wonen.
De broers Mart en Ben werken in de weekenden en vrije dagen bij de buurman in de
bronsgieterij. In 1957 besluit Grosman de gieterij op te heffen.
Arnhem 1957-08-01 - 1959
Op 1 augustus 1957 richten broers Ben en Mart Joosten hun eigen bedrijf Bronsgieterij
A Cire Perdue Fa. M.N.R. Joosten op in de Arnhemse Kerkstraat. Door de vele opdrachten
groeide de gieterij uit haar voegen en moest er worden gezocht naar een ruimer pand.
Soest (Utrecht) 1959 - 1971
In 1959 werd een nieuw pand betrokken aan de Smitsweg te Soest. Bronsgieterij A Cire
Perdue Fa. M.N.R. Joosten groeide uit tot een van de grote bronsgieterijen van West-Europa
waar een belangrijk deel van de Nederlandse beeldhouwkunst uit de jaren zestig gestalte
kreeg, o.a. Lotti van der Gaag, Pieter Slegers, Wessel Couzijn, Ian Pieters, Mari
Andriessen, Charlotte van Pallandt, Carel Kneulman, Eric Claus, Pearl Perlmutter,
Frank Letterie en Gooitzen de Jong, maar ook werk van buitenlanders als Henri Etienne-Martin,
Vic Gentils en Roel d'Haese. Ben Joosten gaat ook zelf beeldhouwen en schilderen
en raakt geïnteresseerd in grafische druktechnieken. Hij trouwt in 1963 met
schilderes Emmy Eerdmans. Eind jaren zestig loopt de klandizie van de bronsgieterij
terug doordat in de beeldhouwkunst nieuwe materialen als staal, aluminium en polyester
worden toegepast. In 1971 wordt het bedrijf opgeheven.
Dodewaard 1974 - 2013-10-26
Na de ontmanteling van de gieterij ontpopt Ben Joosten zich als een gepassioneerd
kunstorganisator. Hij was onder meer initiatiefnemer van Beelden op de Berg, een
destijds regelmatig terugkerende beeldententoonstelling in Wageningen. |
|
Naar
de Letter | Een portret van Ben Joosten. Een film van Hanne van der Woude |
|
|
|
|